Dấu hiệu khi bị kiến ba khoang cắn là gì? Hiện đang là thời điểm bắt đầu hoạt động của kiến ba khoang. Theo Cục Y Tế dự phòng, trong cơ thể kiến ba khoang chứa độc tố Pederin, có độc tính mạnh. Nếu chẳng may tiếp xúc với dịch cơ thể của chúng có thể gây rộp, phỏng da, viêm da. Vì vậy, việc nhận biết dấu hiệu khi bị kiến ba khoang cắn , xử trí khi bị kiến ba khoang tấn công là rất quan trọng.
Dấu hiệu khi bị kiến ba khoang cắn
Dấu hiệu khi bị kiến ba khoang cắn như thế nào? Kiến ba khoang có thân mình thon, dài như hạt thóc, có khoang đen cam xen kẽ, có 3 đôi chân nhìn giống con kiến do đó, người ta hay gọi với nhiều tên gọi khác nhau như kiến kim, kiến lác, kiến gạo, cằm cặp, kiến nhốt, kiến cong,… chúng bay và chạy rất nhanh.
Kiến ba khoang thường sống ở ven ruộng, quanh gốc rạ, bãi cỏ, gần vùng nước, ruộng rau, trong những nơi đang xây dựng, trường trường học, ký túc xá, khu ở trọ, nhà ở tập thể công nhân ngoại ô thành phố, có cỏ mọc xung quanh. Kiến ba khoang ưa thích ánh sáng đèn ban đêm nên bay vào trong nhà theo ánh đèn, đậu vào quần áo, khăn mặt, giường chiếu, chăn màn.
Khi bị kiến ba khoang đốt tổn thương cơ bản có dạng dát đỏ, thành đám, thành vệt, theo chiều tay quệt, nền hơi cộm, trên có mụn nước hoặc mụn mủ nhỏ li ti ở giữa, có vùng hơi lõm màu vàng nâu, hình tròn hoặc bầu dục. Viêm da thường xuất hiện ở vùng hở trên cơ thể như: mặt, cổ, ngực, gáy, vai, tay. Thương tổn tiếp tục xuất hiện dù không còn sự hiện diện của kiến ba khoang nếu ngứa gãi quệt ra vùng da lành, đặc biệt là các vùng nếp gấp. Bệnh nhân có cảm giác rát bỏng tại chỗ, thương tổn trên diện rộng có thể gây sốt nhẹ, nổi hạch lân cận.
Tiến triển của bệnh sau khi bị kiến ba khoang đốt: Sau khi bị kiến ba khoang đốt, người bệnh cảm giác râm ran. Trong vòng 6-8 giờ sau xuất hiện ban đỏ, dát đỏ, 12-24 giờ tiếp theo xuất hiện thương tổn điển hình. Sau 3 ngày thương tổn bắt đầu đỡ rát bỏng, bong vảy. Sau 5-7 ngày vảy bong hết nhưng để lại dát thâm lâu mất.
Viêm da tiếp xúc do côn trùng có thể bị nhầm với một số bệnh ngoài da, đặc biệt rất giống bệnh Zona. Bệnh Zona thường gặp ở những người từng bị thủy đậu, với các dấu hiệu báo trước như đau nhức dọc theo dây thần kinh ở nửa người, nơi vùng da chuẩn bị nổi thương tổn, tổn thương cơ bản là các mụn nước lõm ở giữa, mọc thành chùm ở một bên cơ thể.
Xử trí khi bị kiến ba khoang đốt
Theo Cục Y Tế dự phòng, trong cơ thể kiến ba khoang có chứa độc tố Pederin, độc tính mạnh gấp 12-15 lần nọc của rắn hổ nhưng do lượng tiếp xúc nhỏ và chỉ ở ngoài da nên không đủ gây chết người như nọc rắn.
Kiến ba khoang không đốt hay cắn nhưng nếu chẳng may tiếp xúc với dịch cơ thể của chúng có thể gây rộp, phỏng da, viêm da. Khi da người tiếp xúc vào chất tiết của chúng qua vật dụng nào đó hoặc vô ý đập làm cho chúng chết trên da thì chất độc theo dịch cơ thể chúng tiết ra ngoài, dính vào da người, gây tổn thương da ngay tại vùng da đó… Khi dính vào da tay, nếu không rửa sạch tay ngay thì vô tình sẽ làm chất độc dính vào chỗ khác trên cơ thể gây viêm da lan toả.
Theo Tiến sĩ. Bs. Phạm Thị Mai Hương Khoa Da liễu, BV Nhi Trung ương khi phát hiện tiếp xúc với kiến ba khoang cần:
– Loại bổ ngay kiến ba khoang nếu như phát hiện được, không dùng tay trần để bắt, giết, miết kiến ba khoang, nên thổi hoặc dùng găng tay, tờ giấy để loại bỏ chúng.
– Nếu lỡ tay đập hoặc chà xát kiến ba khoang trên da thì phải nhanh chóng rửa sạch nơi tiếp xúc bằng nước sạch hoặc nước muối sinh lý. Tránh đưa tay đã tiếp xúc với kiến chạm vào các vùng da khác. Khi bắt đầu thấy rát ở một vùng da có thể rửa vùng đó bằng nước muối loãng, xà phòng… chú ý các biểu hiện để khám bác sĩ da liễu khi cần thiết.
– Tuyệt đối không tự ý bôi đắp các loại tự chế, ví dụ: nhai gạo nếp, đậu xanh, kem đánh răng hoặc một số loại lá cây… làm bệnh nặng thêm và bội nhiễm.
Các biện pháp phòng tránh kiến ba khoang
Để phòng chống kiến ba khoang, Cục Y tế Dự phòng, Bộ Y tế khuyến cáo, nếu kiến ba khoang xuất hiện nên thay đèn huỳnh quang bằng đèn có ánh sáng màu vàng, vì kiến ba khoang rất thích ánh sáng đèn huỳnh quang. Tránh đứng dưới bóng đèn sáng trong nhà, nếu thấy kiến ba khoang xuất hiện ở dưới ánh đèn, cần tránh và đứng xa chúng.
Ngoài ra, người dân có thể ngăn cản kiến ba khoang vào nhà bằng cách:
– Sử dụng lưới các cửa sổ và cửa ra vào, đóng cửa thường xuyên sau khi ra vào;
– Vệ sinh môi trường, phát quang bụi rậm, cây cỏ xung quanh nhà, vì đây là nơi trú ẩn tốt cho loài này;
– Mặc quần áo dài tay khi đi ra ngoài nhà, nhất là ở những vùng gần đồng ruộng, khu dân cư nhiều ánh đèn, gần công trình đang xây dựng.
– Ban đêm tắt bớt các bóng đèn không cần thiết;
– Trước khi ngủ cần quét lại nhà để sạch nền nhà và mắc màn ngủ tránh côn trùng có điều kiện tiếp xúc.
Với mật độ kiến ba khoang nhiều, phun thuốc diệt kiến ba khoang tồn lưu trên vách tường trong và ngoài nhà có tác dụng xua và diệt chúng. Trên đây là dấu hiệu khi bị kiến ba khoang cắn và cách xử lý.
