Con số những người chết bởi hút thuốc lá hàng năm đã lên tới hàng triệu. Thống kê của WHO cho thấy, 7 triệu là con số những người chết do hút thuốc trực tiếp và khoảng 1,2 triệu người chết do hút thuốc thụ động. Có thể nói, tác hại của thứ chất kích thích này là vô cùng nguy hiểm và tiềm ẩn nhiều nguy cơ nghiêm trọng đối với sức khỏe con người.
Tổng quan về thuốc lá
Thuốc lá có nguồn gốc từ một loài cây hoang dại đã được con người tìm ra từ khoảng 4000 năm trước và về sau được trồng để sản xuất hàng loạt. Từ xa xưa, khi kinh tế chưa phát triển, loại thuốc này được hút bằng cách cuộn phần lá thuốc vào trong giấy manh thành điếu và đốt.
Sở dĩ loại thuốc này gây nghiện là vì trong thành phần có chứa Nicotin rất cao. Lượng Nicotin nếu sử dụng hàm lượng thấp có thể làm dịu các cơn mệt mỏi và giúp tinh thần thêm sảng khoái, dễ chịu. Tuy nhiên, theo thời gian dài, bạn sẽ phụ thuộc vào thuốc lá và chất này cũng âm thầm giết chết bạn.
Thành phần thuốc lá có gì mà gây nghiện?
Đưa một điếu thuốc vào cơ thể đồng nghĩa với việc bạn đã đưa kể thù tiếp cận mình gần hơn. Trong khói thuốc có tới hơn 4000 loại hoá chất khác nhau và có hơn 200 chất gây hại cho sức khỏe. Chính vì thế nên khả năng gây nghiện và gây hại là rất cao. Các chất gây hại trong thuốc lá được chia thành 4 nhóm như sau.
Nicotin
Là chất không có màu hay mùi nhưng lại có thể chuyển nâu và có mùi nếu được đốt cháy với hàm lượng trong thuốc thay đổi từ 2 – 10% tùy từng loại thuốc. Một người hút thuốc lá sẽ đưa vào cơ thể trung bình 1 – 2mg Nicotin/điếu vào cơ thể.
Nicotin được xếp vào nhóm gây nghiện và gây hại cao bởi khi đi vào cơ thể với lượng cao sẽ làm tăng huyết áp, nhịp tim và thu hẹp động mạch khiến giảm lượng máu đến tim. Ngoài ra, chất này còn gây xơ cứng thành động mạch và gây ra tình trạng nhồi máu cơ tim.
Carbon monoxide
Đây là một loại khí độc, với công thức hoá học là CO với nồng độ cao mà bạn sẽ hít phải khi sử dụng thuốc lá. Lượng CO hấp thụ vào máu sẽ gắn với Hemoglobin và gây áp lực, làm giảm lượng oxy để vận chuyển tế bào hồng cầu. Đồng thời, lượng Cholesterol xấu cũng tích tụ ở thành động mạch và theo thời gian sẽ gây xơ cứng động mạch, thậm chí gây nhồi máu cơ tim.
Các phân tử nhỏ
Trong khói thuốc lá còn chứa thêm nhiều chất kích thích khác ở dạng khí hoặc hạt li ti. Theo thời gian dài, cấu trúc của niêm mạc có thể bị phá huỷ bởi các hoá chất này, đồng thời gây ra tình trạng tăng sinh khiến cho các tuyến phế quản và tiết nhầy làm mất các tế bào có lông chuyển gây tình trạng ho, đờm.
Chất gây ung thư
Khói thuốc lá có chất thơm với cấu trúc như Benzopyrene là dạng vòng đóng mang khả năng gây ung thư. Các hoá chất tác động tới bề mặt đường hô hấp và phá huỷ tổ chức, gây viêm mạn tính và đồng thời làm biến đổi tế bào gây dị sản, ác tính hoá và loạn sản.
Các loại thuốc lá phổ biến hiện nay
Xã hội ngày một phát triển nên các dạng thuốc lá cũng ra đời nhiều hơn nhằm đáp ứng đa dạng lựa chọn của người dùng. Sau đây sẽ điểm danh qua những loại thuốc phổ biến nhất hiện nay.
Thuốc lá điếu
Đây là loại được sử dụng nhiều nhất, có chứa các chất hoá học phụ gia với một đầu lọc và một mẩu giấy gói thuốc. Một người có thể hít vào phổi tới hơn 3000 hoá chất trong khói thuốc và người xung quanh hít phải khói thuốc gọi là hút thuốc bị động. Loại thuốc này là nguyên nhân tử vong của bệnh lý liên quan được thống kê tại Hoa Kỳ.
Thuốc lá nhẹ hay thuốc thảo mộc
Nhiều người tin rằng loại thuốc từ lá nhẹ này ít gây hại cho sức khỏe hơn nhưng điều này là hoàn toàn sai lầm. Nguy cơ gây ảnh hưởng tới sức khỏe người sử dụng của thuốc thảo mộc cũng tương tự như thuốc lá thông thường. Loại thuốc này không chứa lá thuốc nhưng vẫn tạo ra hắc ín, CO và hạt bồ hóng khi đốt cháy gây nguy hại cho sức khỏe.
Thuốc lá bạc hà
Trên thực tế, các nghiên cứu đã được tiến hành cho thấy loại thuốc này còn gây hại hơn so với thuốc không vị bởi dễ hút hơn và lượng Menthol được bổ sung vào thành phần giúp the mát trong cổ họng. Chất bạc hà này sẽ giúp giảm phản ứng ho khi hút vào và cảm giác khô cổ cũng được che giấu. Người hút loại thuốc bạc hà cũng khó bỏ hơn so với những người hút loại khác.
Xì gà
Xì gà được xem là thú vui sành điệu đối với nhiều người nhưng ít ai biết lượng hoá chất có trong một điếu xì gà lớn có thể sánh ngang với một bao thuốc lá thông thường. Quá trình lên men khi sản xuất xì gà gồm các phản ứng hoá học và vi sinh khiến cho lá thuốc bị biến đổi nên mùi vị của xì gà cũng khác với các loại khác.
Thuốc lá điện tử
Loại này còn có tên gọi khác là Vape hoặc JULL, trong đó JULL là thương hiệu chuyên sản xuất thuốc điện tử. Chất lỏng tỏng các thiết bị hút này được đốt nóng và tạo ra khói thuốc để người dùng hít vào. Hoá chất dạng hơi này chính là hạt dùng khí có chứa các Propylene Glycol và một số các chất điều vị, là các thành phần gây hại với sức khỏe.
Hậu quả nghiệm trọng thuốc lá gây ra cho sức khỏe
Mặc dù biết hút thuốc có hại nhưng những tác hại đó cụ thể là gì thì không phải ai cũng nắm được. Một số các hậu quả nghiêm trọng mà cơ thể phải gánh chịu khi tiêu thụ quá nhiều thuốc lá có thể kể đến sau đây.
Ung thư
Nguy cơ mắc ung thư phổi của người hút thuốc cao hơn 25 lần người thường là con số thống kê của trung tâm CDC. Ngoài ra, thuốc còn được xem là tác nhân gây ra vô số các loại ung thư khác như thanh quản, thực quản, khí quản, bàng quang, thận, tụy, dạ dày, cổ tử cung, tủy xương, máu,…
Khi bạn hút thuốc lá, các hoá chất đi vào cơ thể và lan tới hầu hết các bộ phận, lâu dần tồn đọng lại với lượng lớn. Các chất này tạo ra đột biến trong tế bào cơ thể khiến chúng sinh sôi và nảy nở không thể kiểm soát dẫn tới ung thư.
Hình thành lão hoá và nếp nhăn từ rất sớm
Có thể nhiều người không biết nhưng thuốc lá chính là tác nhân dẫn tới sự xuất hiện của các nếp nhăn và sự lão hoá trên khuôn mặt, đặc biệt là ở vùng mắt và môi khiến mắt sưng, da xỉn, nhiều đốm đồi mồi. Nguyên nhân của tình trạng này là do các hoá chất trong thuốc khiến cho mao mạch dưới da co lại và làm giảm lượng máu đến da.
Có thể bạn chưa biết:
- Bọ hung: Đặc điểm loài và vai trò sinh thái quan trọng
- Kiến lửa và cách diệt kiến lửa tận gốc bạn nên biết
Gây nên các bệnh tim mạch và đột quỵ
Một người hút thuốc lá được kiểm chứng có thể mắc bệnh mạch vành với tỷ lệ cao gấp 2 – 4 lần của người thường. Các hoá chất gây áp lực đến toàn bộ hệ tuần hoàn, làm cho thành mạch dày hơn và dễ hình thành máu đông. Do đó, tình trạng co thắt mạch máu và tăng huyết áp diễn ra thường xuyên gây đột quỵ ở nhiều người.
Giảm ham muốn tình dục và kéo dài tình trạng xuất tinh sớm
Điều này thường xảy ra ở độ tuổi từ 25 – 50 khiến những người đàn ông hút thuốc thường xuyên cảm thấy không còn ham muốn tình dục, đồng thời tình trạng xuất tinh sớm cũng kéo dài hơn. Điều này là do các hoá chất làm giảm lưu lượng máu trong dương vật khiến bản thân người đó thêm chán nản.
Như vậy, có thể thấy rằng, công nghiệp thuốc lá càng phát triển, mối nguy hại đối với sức khỏe con người càng lớn hơn rất nhiều. Điều tốt nhất bạn nên làm chính là bỏ thuốc từ ngay hôm nay để bảo vệ sức khỏe một cách toàn diện, hạn chế nguy cơ bị mắc các bệnh lý từ chất kích thích tiềm ẩn nhiều nguy hiểm này.
